Đến nay, nghề làm muối ở các xã ven biển Phù Cát, Phù Mỹ không còn mặn mà với nghề truyền thống của ông bà ta để lại từ bao đời nay. Vì làm muối rất vất vả nên người dân phải mất cả ngày để phơi nắng suốt ngày ngoài trời. Cùng với đó, giá muối bấp bênh khiến nhiều diêm dân cảm thấy chán nản. Phù Cát hiện có diện tích ruộng muối lớn của tỉnh Bình Định. Nhưng ngay giữa vụ chính như hiện nay, nhiều gia đình phải quyết định bỏ ruộng. Nguyên nhân là do giá muối hiện tại quá thấp, còn chi phí vận chuyển thì lại cao. Chưa kể công việc vất vả cho nên bà con diêm dân gặp phải rất nhiều khó khăn.
Nhiều cánh đồng muối bị bỏ hoang
Nghề làm muối là nghề truyền thống lâu đời của người dân một số huyện của tỉnh Bình Định. Tuy nhiên, trước thực trạng giá muối xuống thấp, thu không đủ chi, nhiều người bỏ nghề muối tìm việc khác mưu sinh, đã khiến nhiều diện tích sản xuất muối bị bỏ hoang. Cánh đồng muối xã Cát Minh (huyện Phù Cát) là một trong những cánh đồng muối lớn của tỉnh Bình Định với 65 ha, trước đây có thời điểm trên 600 hộ diêm dân trực tiếp sản xuất.
Theo ông Tiến, công đoạn làm muối thủ công, ruộng sản xuất muối liền kề với nhau bằng phẳng như chiếc chiếu nên gọi là “chiếu ruộng”. Mỗi “chiếu ruộng” rộng 1.000m2, ngăn thành 4 đám. Trong đó đám chứa nước biển, đám nuôi mặn, đám chịu (lắng cho nước biển sắc lại) và đám ăn (kết tinh muối). Trung bình mỗi đám thu 3 gánh muối, tương đương 3 bao (50kg/bao), bán với giá hiện nay 35.000 đồng/bao, thu được 105.000 đồng. Để kết tinh được muối phải qua 3 ngày từ chứa nước biển, nuôi mặn rồi mới kết tinh. Ngày công lao động tính ra chỉ có 35.000 đồng, nếu thuê công gánh muối từ ruộng vào bờ nữa còn lại người làm muối 25.000 đồng/ngày, phải làm số nhiều mới bù lại ngày công lao động.
Giá muối giảm xuống rất thấp
Bà Nguyễn Thị Hiền (50 tuổi, ở thôn Đức Phổ 1, xã Cát Minh, huyện Phù Cát) cho hay, gia đình làm muối cũng hơn 10 năm nay, hiện đang sản xuất 5 ruộng muối. “Giá muối bây giờ rẻ quá, làm cực khổ nhưng giá càng ngày càng rẻ, thu nhập cũng chẳng được bao nhiêu”, bà Hiền nói. Theo bà Hiền, với giá bán 20 nghìn đồng/gánh, tại ruộng (một gánh nặng khoảng 35kg), người dân ở đây cũng chỉ lấy công làm lời.
Bà Trương Thị Cẩn (53 tuổi) cho biết, đầu mùa giá cũng được 25 nghìn một gánh, rồi bắt đầu lần lần hạ xuống. “Giá muối rẻ quá, nghe đâu còn xuống thấp nữa. Giờ người dân bỏ làm muối kiếm việc khác để làm hết”, bà Cẩn ngán ngẩm. Một thương lái cho hay, giá muối xuống thấp nên lượng tiêu thụ cũng không được bao nhiêu. Mọi năm, thời điểm giờ một ngày đi cũng được 4-5 xe. Nhưng hiện tại thì một ngày có khi cũng không đi được xe nào.
Đời sống bà con diêm dân gặp khó khăn
Theo lãnh đạo UBND xã Cát Minh cho biết, tổng diện tích sản xuất muối của xã khoảng 65ha. Tuy nhiên, hiện giờ việc sản xuất muối của người dân gặp rất nhiều khó khăn. Giá cả quá thấp nên đời sống diêm dân cũng rất khó khăn. Bên cạnh đó, lực lượng trẻ cũng đi làm ăn xa nên nhiều diện tích bị bỏ hoang. “Địa phương cũng chưa có giải pháp nào hiệu quả nhất. Trước mắt cũng vận động người dân tiếp tục sản xuất”, lãnh đạo UBND xã Cát Minh chia sẻ.
Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản – Sở NN&PTNT tỉnh Bình Định cho biết, diện tích sản xuất muối tính đến 10/5 là 132,32ha (tương đương diện tích sản xuất muối tháng 4/2021). Bao gồm: 70,32ha sản xuất truyền thống, 51ha sản xuất trải bạt ô kết tinh, 11ha sản xuất công nghiệp. So với cùng kỳ tháng 5/2020 giảm 21,78ha (Phù Mỹ 19,58ha; Phù Cát 2,2ha) tương đương 14,13%. Nguyên nhân diện tích sản xuất muối giảm do một số diện tích sản xuất kém hiệu quả. Nên người dân không sản xuất muối hoặc chuyển sang nuôi trồng thủy sản. Giá muối bán tại ruộng hiện có giá 800-900 đồng/kg.
Nguồn: congthuong.vn