Nông nghiệp cũng như các ngành nghề khác chịu tác động cực lớn trong mùa dịch bệnh. Đặc biệt, khi mùa thu hoạch nông sản đến gần thì việc tiêu thụ sản phẩm là điều vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, do kinh tế khó khăn, lại kèm theo giãn cách xã hội, khiến sản phẩm khó bán. Rất nhiều hàng nông sảm bị vứt bỏ hoặc bán với giá thấp hơn nhiều. Điều quan trọng là phải tìm ra giải pháp giúp đỡ cho cuộc sống người dân ổn định. Trong tình huống này, việc giải cứu nông sản là một ý tưởng hay. Nó giúp mọi người chung tay góp sức hỗ trợ người dân. Tuy nhiên, nó cũng gây ra 1 số bất cập mà về lâu dài thì lại ảnh hưởng đến giá trị mặt hàng.
Nông nghiệp bế tắc
Những lúc khó khăn, lĩnh vực nông nghiệp và khu vực nông thôn luôn là “hệ đệm, giá đỡ” cho nền kinh tế. Song, những tín hiệu thị trường hiện nay, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19 hoành hành, cho thấy nông nghiệp, nông thôn và nông dân đang gặp khó khăn chồng chất.
Hàng loạt mặt hàng nông sản ở ĐBSCL đang trong tình trạng tắc đầu ra, giá bán dưới giá thành, chưa đủ bù đắp chi phí. Từ đầu vụ đến nay, hơn 50.000 tấn hành tím Sóc Trăng luôn trong tình trạng khó tiêu thụ, rớt giá thê thảm. Nhiều hộ nông dân trồng khoai lang tím ở Vĩnh Long cũng kêu cứu do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, doanh nghiệp ngưng xuất khẩu, giá rẻ bèo, tiêu thụ khó khăn. Cùng chung số phận là các mặt hàng trái cây như xoài, mít, thanh long và rau cải…
Vận động giải cứu nông sản
Chia sẻ khó khăn với nông nghiệp và bà con nông dân, nhiều cơ quan, đơn vị, trường học và người tiêu dùng đã hưởng ứng các cuộc vận động “giải cứu” nông sản. Việc nông sản ùn ứ, tiêu thụ khó khăn không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà nhiều nước cũng gặp phải. Tuy nhiên, tình trạng trúng mùa mất giá, tiêu thụ nông sản khó khăn, ngành công nghiệp chế biến thiếu kết nối với sản xuất nông nghiệp của ta diễn ra thường xuyên hơn. Không phải bây giờ, khi dịch bệnh hoành hành, thị trường nông sản mới bộc lộ “tín hiệu trục trặc”. Điểm yếu trong kết nối cung cầu đã lộ diện từ nhiều năm qua.
Yêu cầu bức thiết của nông nghiệp
Hành động nghĩa tình giúp nông dân tiêu thụ nông sản là cần thiết trong lúc nguy cấp. Nhưng quan trọng hơn, vẫn cần sự vào cuộc và phối hợp của nhiều bộ ngành, địa phương liên quan. Rất cần có các giải pháp phải đồng bộ, từ khâu sản xuất, chế biến đến xuất khẩu. Nhờ đó có thể xây dựng và phát triển hình ảnh từng mặt hàng nông sản. Đặc biệt là các nông sản có thế mạnh của Việt Nam trên thị trường thế giới. Nền kinh tế nông nghiệp không thể vận hành dựa trên lòng hảo tâm phi thị trường của người tiêu dùng.
Các ngành kinh tế nông nghiệp cần hệ thống giải pháp căn cơ, đồng bộ mới giải quyết được tình trạng “trúng mùa mất giá, được giá hết hàng”. Cái vòng luẩn quẩn “trồng cây gì, nuôi con gì” đã quá xưa cũ. Nó cần thay bằng “cung cấp cái gì thị trường cần và có lợi nhuận”.
Chính sách cho ngành nông nghiệp sau mùa Covid
Trong tương lai, dù dịch Covid-19 được kiểm soát nhưng di chứng của nó chắc chắn còn tác động tiêu cực đến nông nghiệp, nông dân. Vì vậy, ngay từ bây giờ, cần xem xét các cơ chế, chính sách. Phải có giải pháp hỗ trợ chủ động, thiết thực. Bên cạnh đó cần có các gói hỗ trợ kinh tế lần 2 cho những đối tượng chính sách. Nhà nước cũng cần xem xét một chính sách hỗ trợ phục hồi kinh tế nông nghiệp. Cụ thể, một chương trình hỗ trợ an sinh xã hội toàn diện dành cho nông dân. Chính sách khác là dân cư nông thôn cần được triển khai. Nó có thể phần nào củng cố nền móng cho “hệ đệm, giá đỡ” của nền kinh tế.
Lưu ý khi dùng từ “giải cứu” cho nông sản
Tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan chia sẻ quan điểm. Ông đề nghị với cơ quan truyền thông không dùng từ “giải cứu nông sản” nữa. Ông Hoan cho rằng, chính từ “giải cứu” nông sản này đang “sinh ra rất nhiều chuyện lôi thôi”. Nó làm giảm sút đi giá trị kinh tế. Nó cũng gây ra thương tổn về mặt tâm lý, tinh thần cho người nông dân.
Thứ nhất, ngay sau khi kêu gọi “giải cứu” người nông dân ngay lập tức đã bị ép giá. Điều này khiến việc tiêu thụ rất khó khăn. Thứ hai, nông sản giảm giá, mất đi giá trị, gây ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý số đông nông dân. Nó sẽ gây chán nản khiến nông dan bỏ luôn ruộng đồng. Việc không có chăm sóc khiến nông sản không đạt chất lượng.
Nguồn: Nld.com.vn